Formy prowadzenia działalności gospodarczej – którą wybrać?

W życiu wielu z nas pojawia się moment, kiedy decydujemy się na „prowadzenie własnego biznesu”. Na naszym blogu pomożemy Państwu rozwiać wiele wątpliwości i problemów towarzyszących prowadzeniu własnej działalności. Jednym z pierwszych pytań związanych z rozpoczęciem działalności jest pytanie, która z form prowadzenia działalności gospodarczej będzie najbardziej odpowiednia? Odpowiedź na to pytanie jest o tyle istotna, że to właśnie od formy, którą wybierzemy zależeć będzie np. odpowiedzialność za zaciągnięte zobowiązania.

INDYWIDUALNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

Najczęściej wybieraną i najprostszą organizacyjnie formą prowadzenia działalności gospodarczej jest forma indywidualnej działalności gospodarczej, którą prowadzi jedna osoba fizyczna. Należy pamiętać, że wybierając ten sposób prowadzenia firmy, za wszystkie jej zobowiązania odpowiadamy całym swoim majątkiem (osobistym i przedsiębiorstwa), a także o tym, iż niektóre rodzaje działalności wymagają specjalnych zezwoleń, licencji czy koncesji. Plusem związanym z wyborem powyższej formy, jest to, że nie ustawodawca nie stawia żadnych wymagań odnośnie wysokości kapitału. Rejestracji przedsiębiorcy jest stosunkowo prosta, dokonuje jej się w Urzędzie Gminy/Miasta właściwej ze względu na nasze miejsce zamieszkania, gdzie składamy wypełniony wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, następnie należy uzyskać REGON, założyć konto bankowe, wyrobić pieczątkę oraz dokonać zgłoszenia w ZUS.

SPÓŁKA CYWILNA

Spółka cywilna powstaje na podstawie umowy wspólników, w której to wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, w sposób oznaczony w szczególności poprzez wniesienie kapitału. Umowa powinna być sporządzona na piśmie. Każdy ze wspólników jest uprawniony oraz zobowiązany do prowadzenia spraw spółki, a za jej zobowiązania  wspólnicy odpowiadają solidarnie, również całym swoim majątkiem. Wspólnicy – o ile w umowie nie określono inaczej – uprawnieni są do równego udziału zarówno w zyskach, jak i stratach. Wspólnicy spółki cywilnej podlegają wpisowi w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

 SPÓŁKA JAWNA

Spółka jawna jest spółką osobową, która powstaje na skutek zawarcia umowy pomiędzy wspólnikami. Umowa spółki musi zostać zawarta na piśmie, inaczej jest nieważna. Koniecznym dla powstania spółki jawnej jest wpis do KRS (o czym w kolejnych wpisach). Uprawnienie i zobowiązanie do prowadzenia spraw spółki może mieć każdy ze wspólników, jednakże można to ograniczyć już w samej umowie, lub w uchwale i powierzyć prowadzenie spraw spółki jednemu wspólnikowi, czy też osobie trzeciej. Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiadają solidarnie, całym swoim majątkiem, bez względu na wysokość wniesionych wkładów.

SPÓŁKA PARTNERSKA

Spółka partnerska jest również spółką osobową i tworzona jest w celu wykonywania wolnego zawodu np. zawodu radcy prawnego, adwokata czy lekarza. Ważnym jest, iż partnerami w spółce partnerskiej mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów.
Umowa spółki musi zostać zawarta na piśmie, a spółka powstaje z chwilą wpisu do KRS. Za zobowiązania spółki związane z jej zwykłym funkcjonowaniem odpowiadają wszyscy partnerzy solidarnie, natomiast partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.

SPÓŁKA KOMANDYTOWA

Spółka komandytowa jest również spółką osobą, która powstaje na skutek wpisu do KRS, który jest poprzedzony zawarciem umowy w formie aktu notarialnego. Umowa spółki komandytowej może zostać zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy. Za  za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona (tylko do wysokości sumy komandytowej). Spółkę reprezentują komplementariusze, a komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik.

SPÓŁKA KOMANDYTOWO – AKCYJNA

Spółka komandytowo-akcyjna jest spółką osobą, która również powstaje na skutek wpisu do KRS, jednakże jest on poprzedzony sporządzeniem przez założycieli spółki statutu w formie aktu notarialnego. Za zobowiązania spółki wobec wierzycieli, co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), natomiast akcjonariusz nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki. W spółce komandytowo-akcyjnej musi istnieć kapitał zakładowy, którego minimalna wysokość wynosi 50 000 złotych.

SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

Spółka z o.o. jest spółką kapitałową, która powstaje na skutek poprzez zawarcie umowy w formie aktu notarialnego, następnie powinna zostać zgłoszona w KRS, do tego czasu będzie to spółka z o.o. w organizacji. Spółka może być utworzona przez co najmniej jedną osobę. W spółkach z o.o. za zobowiązania wobec wierzycieli odpowiada spółką majątkiem, który został utworzony przez wniesienie wkładów przez wspólników. Należy pamiętać, że  za zobowiązania spółki mogą odpowiadać członkowie jej zarządu w przypadku bezskuteczności egzekucji z majątku spółki, jeśli nie zgłosili w porę wniosku o upadłość spółki. W spółce z o.o. musi istnieć kapitał zakładowy, który powinien wynosić co najmniej 5.000 złotych, a wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 50 złotych. Sprawy spółki prowadzi zarząd.

SPÓŁKA AKCYJNA

Spółka akcyjna, jest tak jak spółka z o.o. spółką kapitałową, celem jej zawiązania konieczne jest sporządzenie statutu w formie aktu notarialnego, a następnie wpisanie jej do KRS. W spółce akcyjnej również wymagany jest kapitał zakładowy, który wynosi co najmniej 100.000 złotych, a wartość nominalna akcji nie może być niższa, niż jeden grosz. Za zobowiązania spółki akcjonariusze nie ponoszą odpowiedzialności, a jedynie spółka, natomiast zyski są dzielone zgodnie z liczbą posiadanych akcji. Organami spółki jest zarząd, rada nadzorcza oraz walne zgromadzenie.

Jak widać istnieje wiele form prowadzenia działalności gospodarczej, dlatego mamy nadzieje, że ten wpis pomoże wybrać tą odpowiednią. W kolejnych wpisach przybliżymy sposoby zakładania poszczególnych spółek, które również w związku z dynamiką zmian w prawie, sprawiają wiele trudności.

TP